Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις, όπως αυτή της Συρίας, η κατάσταση περιπλέκεται έντονα, λόγω του πολέμου και της προσφυγιάς, καθώς για πολλές ξεριζωμένες οικογένειες ο «γάμος» φαντάζει λύση προστασίας των κοριτσιών από τη φτώχεια και την εκμετάλλευση.
Πριν μερικές ημέρες η οργάνωση Save the Children, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κοριτσιού για τους γάμους των κοριτσιών σε πολύ παιδική ηλικία έδωσε στη δημοσιότητα σοκαριστικά στοιχεία. Ένας τέτοιος γάμος στερεί από τα κορίτσια την ευκαιρία για μόρφωση, καθώς επίσης αυξάνει τους κινδύνους να υποστούν τραυματισμούς κατά τον τοκετό ή ακόμη και να πεθάνουν, αν κάνουν παιδιά προτού το σώμα τους είναι ανατομικά έτοιμο.
«Τα κορίτσια που παντρεύονται πολύ νωρίς συχνά δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο, είναι πιο πιθανό να πέσουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας, κακοποίησης και βιασμού. Μένουν έγκυες και εκτίθενται σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες, περιλαμβανομένου του ιού HIV», τόνισε η διευθύνουσα σύμβουλος της Save the Children Χέλε Τόρνινγκ - Σμιτ.
Η έκθεση που τιτλοφορείται «Και το τελευταίο κορίτσι» βαθμολογεί τις χώρες με βάση την εκπαίδευση, τους παιδικούς γάμους, τις εγκυμοσύνες εφήβων, τους θανάτους στη γέννα και τον αριθμό των γυναικών που κατάφεραν να εκλεγούν στη Βουλή. Το Τσαντ, η Νιγηρία, η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, το Μάλι και η Σομαλία είναι στο τέλος της λίστας.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι συγκρούσεις, η φτώχεια και οι ανθρωπιστικές κρίσεις είναι σημαντικοί παράγοντες που αφήνουν τα κορίτσια εκτεθειμένα στον γάμο σε πολύ μικρή ηλικία.
Κορίτσια ηλικίας μόλις 10 ετών υποχρεώνονται να «παντρεύονται» πολύ μεγαλύτερους άνδρες σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, η Υεμένη, η Ινδία και η Σομαλία και άλλες.
Ιδού μερικές ιστορίες κοριτσιών την τελευταία πενταετία που αναγκάστηκαν να παντρευτούν με άνδρες πολύ μεγαλύτερούς τους και προκαλούν σοκ, φρίκη, θλίψη, καθώς κάποιες από αυτές πλήρωσαν με τη ζωή τους...
Η ιστορία της Νάντα που έγινε σύμβολο
Το γύρο του κόσμου είχε κάνει το 2013 η κραυγή της 11χρονης τότε Νάντα Αλ Αχντάλ από την Υεμένη, η οποία εξελίχθηκε σε σύμβολο για τα διακιώματα των γυναικών και των παιδιών
«Αν με παντρέψετε, θα αυτοκτονήσω»... φώναζε, καταγγέλλοντας ότι οι γονείς της την αναγκάζουν να παντρευτεί τον άνθρωπο που έχουν επιλέξει για σύζυγό της, απειλώντας την πως αν δεν το κάνει θα την σκοτώσουν.
Η 11χρονη έφυγε από το σπίτι και βρήκε καταφύγιο στο σπίτι του θείου της, ο οποίος υποστηρίξε την επανάστασή της.
«Προτιμώ να πεθάνω, παρά να παντρευτώ» ήταν η απάντησή της, υπογραμμίζοντας πως στην ίδια θέση βρίσκονται πολλά άλλα κορίτσια στη χώρα της.
«Δεν έχω ζήσει, δεν έχω μορφωθεί. Δεν έχουν καμία συμπόνια; Προτιμώ να είμαι νεκρή, προτιμώ να πεθάνω. Προτιμώ να ζω με το θείο μου παρά με αυτούς τους ανθρώπους. Με απείλησαν ότι θα με σκοτώσουν αν πάω στο θείο μου. Τι είδους άνθρωποι απειλούν έτσι τα παιδιά τους; Θα είναι χαρούμενοι αν με παντρέψουν παρά τη θέλησή μου; Άντε παντρέψτε με και εγώ θα αυτοκτονήσω. Δεν πάω πίσω μαζί τους. Δεν πάω. Σκοτώνουν τα όνειρά μας, σκοτώνουν ό,τι έχουμε μέσα μας. Δεν υπάρχει τίποτα. Δεν υπάρχει επιστροφή. Αυτό είναι εγκληματικό, απλά εγκληματικό».
«Με πάντρεψαν στα 13 μου με έναν 70άρη»
H Μereso από την Τανζανία διηγήθηκε στο CNN τη δική της προσωπική ιστορία. «Στις κοινότητες της φυλής των Μασάι, όπως η δική μου, ο γάμος των μικρών κοριτσιών είναι κάτι σύνηθες. Παντρεύτηκα στα 13 μου έναν άνδρα που ήταν 70 ετών. Έγινε κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων. Ο πατέρας μου είπε στο σχολείο μου ότι πέθανα. Ακόμη και αν δεν το είχε κάνει θα ήμουν αναγκασμένη να το εγκαταλείψω, όταν έμεινα έγκυος γιατί έτσι επέβαλε τότε ο νόμος», είπε η Mereso.
«Γέννησα το πρώτο μου παιδί μέσα σε ένα χρόνο. Δεν είχα καμία επαγγελματική προγεννητική φροντίδα και στη γέννα μου δεν υπήρχε γιατρός. Έπρεπε να βασιστώ στον σύζυγό μου και στις άλλες συζύγους τους για οδηγίες. Ήταν μία πολύ επώδυνη εμπειρία. Κάθε φορά που έμενα έγκυος ένιωθα φρικτά και φοβόμουν. Λόγω όλων αυτών των δύσκολων τοκετών είχα δυσκολίες στο να ελέγξω την αιμορραγία μου και πονούσα στην ούρηση»
Σήμερα η Mereso είναι 32 ετών και έχει πέντε παιδιά.
«Μερικές φορές ο γάμος είναι ένας τρόπος να δημιουργήσεις σχέσεις. Είναι όμως και ένας τρόπος για να βγάλεις χρήματα», εξήγησε.
«Οι γονείς μου πήραν μεγάλο χρηματικό ποσό από τον σύζυγό μου και εκείνος με πήρε για να γίνω μία από τις συζύγους του. Με χτυπούσε συχνά και έτσι αποφάσισα να το σκάσω και να γυρίσω πίσω στο χωριό μου. Όμως ο πατέρας μου και ο αδελφός μου, μού είπαν ότι η τιμή μου έχει πληρωθεί και αυτό δεν ήταν πλεόν το σπίτι μου. Έτσι έπρεπε να επιστρέψω στο σύζυγό μου.», συνέχισε.
Τελικά με τη βοήθεια μίας εθελόντριας στην Young Women's Christian Association (YWCA) κατάφερε να βρει καταφύγιο στην πόλη Αρούσα, όπου μέσα από φιλίες και εργασία ανέκτησε την αυτοπεποίθησή της και έμαθε να αυτοπροστατεύεται. Μάλιστα, ξεκίνησε την δική της εκστρατεία για την προώθηση της αξίας των κοριτσιών πέρα από το γάμο, το δικαίωμα στη μόρφωση και την εργασία.
«Ο αδελφός μου μού έλεγε ότι έκανα λάθος που άφησαν τον άνδρα μου. Βλέποντάς με όμως τώρα που πουλάω παραδοσιακά κοσμήματα και ρούχα των Μασάι άρχισε να σέβεται την επιλογή μου. Δεν με χτυπά πια, ενώ και η μητέρα μου νιώθει περήφανη για μένα. Είναι χαρούμενη που επέστρεψα στη ζωή της».
Συρία: Πόλεμος και προσφυγιά τις «παντρεύουν» από τα 12
Οι γάμοι παιδιών παρουσιάζει αύξηση ανάμεσα στους πρόσφυγες από τη Συρία. Χωρίς άλλα μέσα να ζήσουν τις οικογένειές τους, οι γονείς αναγκάζουν τα παιδιά τους να παντρευτούν από τα 12.
Ντυμένη με ένα ανοιχτό ροζ χιτζάμπ η 16χρονη «Ρίμε» (δεν είναι το πραγματικό της όνομα) κάθεαι ήσυχα στην τάξη της, την ώρα που έρχεται ένα ακόμη κορίτσι. Είναι εκεί για να παρακολουθήσουν μάθημα για γυναίκες πρόσφυγες και κορίτσια ώστα να τις βοηθήσει να κατανοήσουν τους κινδύνους από τους γάμους σε παιδική ηλικία.
Οι τάξεις αυτές έχουν συσταθεί από την οργάνωση Save the Children charity και όλα τα κορίτσια που παρακολουθούν είναι παντρεμένα από πολύ μικρά. Η Ρίμε παντρεύτηκε στα 15 της. «Ποτέ δεν ήθελα να παντρευτώ μικρή. Πήγαινα σχολείο στη Συρία, αλλά όταν άρχισαν τα δύσκολα, οι γονείς μου αποφάσισαν ότι πρέπει να παντρευτώ», διηγείται στο BBC.
Τα νεαρά κορίτσια προσφύγων αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παντρευτούν σε μικρή ηλικία καθώς οι οικογένειές τους δεν έχουν το δικαίωμα εργασίας σε πολλές χώρες στις οποίες μεταναστεύουν, κάτι που τους οδηγεί σε οικονομική απόγνωση.
Σύμφωνα με έκθεση του Πανεπιστημίου του Λιβάνου, ένα 23% των κοριτσιών – προσφύγων από τη Συρία είναι ανήλικες νύφες.
Η Ρίμε μιλά για την παιδική της ηλικία που δεν θα ξανάρθει ποτέ πίσω. «Στην αρχή ήταν δύσκολο το να είμαι μακριά από την οικογένειά μου. Δεν ήξερα τίποτα για το πώς είναι να είσαι παντρεμένη. Δεν ήξερα να μαγειρεύω. Αλλά τώρα είναι Οκ», τονίζει. Όμως, μιλώντας για το παιδί και την δύσκολη εγκυμοσύνη της, μάλλον τα πράγματα δεν είναι και τόσο... ΟΚ Είναι ξεκάθαρο ότι είναι ένα κόρίτσι μόνο, μακριά από το σπίτι της με ένα παιδί που δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει.
Στις αγροτιές της Συρίας μπορεί οι παιδικοί γάμοι να υφίστανται, όμως ο πόλεμος έκανε τα πράγματα χειρότερα. Με τις οικογένειες να αγωνίζονται για τα προς το ζην, πολλά μικρά κορίτσια αντιμετωπίζουν την προοπτική ενός γάμου και μίας γέννας στην πιο τρυφερή τους ηλικία.
Η ιστορία της Σάρα, 18 ετών σήμερα, αντικατοπτρίζει τη ζωή πολλών συζύγων εν μέσω εμφυλίου: είναι οι νοσοκόμες των τραυματιών ή ασθενών συζύγων τους. Όμως εκείνη έπρεπε να το κάνει σε πολύ μικρότερη ηλικία.
Εκείνη 15 εκείνος... 90!
Ο γάμος ανήλικων κοριτσιών παρατηρείται και στη Σαουδική Αραβία, όπου οι άντρες αγοράζουν τις νύφες από τις οικογένειές τους. Υπάρχουν νόμοι που επιτρέπουν γάμους, όπου η νύφη μπορεί να είναι μόλις 9 χρονών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν πριν από τρία χρόνια ο γάμος μίας 15χρονης με έναν 90χρονο είχε προκαλέσει σάλο στη διαδικτυακή κοινότητα.
Ορισμένοι Σαουδάραβες αναρωτήθηκαν εάν η περίπτωση αυτή θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως διακίνηση ή παιδοφιλία, καθώς ο άντρας πλήρωσε περίπου 17.000 δολάρια για την εξαγορά της νύφης από την οικογένειά της.
Δημοσιεύματα τότε είχαν γράψει ότι τη νύχτα του γάμου το κορίτσι ήταν τόσο σοκαρισμένο που κλείδωσε τον ηλικιωμένο άντρα της έξω από την κρεβατοκάμαρα και στη συνέχεια δραπέτευσε, πηγαίνοντας πίσω στην οικογένειά της.
Νύφες ετών οκτώ στην Υεμένη - Δύο τραγικές ιστορίες
Και στην Υεμένη τα μισά κορίτσια παντρεύονται πριν ενηλικιωθούν, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η ηλικία γάμου μπορεί να είναι μόλις τα 8 χρόνια. Το κράτος επίσημα έχει ορίσει ως κατώτατη ηλικία γάμου τα 15, αλλά πολλές φυλές παραβιάζουν συστηματικά το νόμο.
H πιο τραγική ιστορία ήταν αυτή μίας 8χρονης που πέθανε από εσωτερική αιμορραγία τη νύχτα του... γάμου της με τον ... 40χρονο σύζυγό της.
Το κορίτσι που το μόνο που έγινε γνωστό για αυτό ήταν το όνομά του, Rawan, είχε παντρευτεί τον κατά 5 φορές μεγαλύτερό της στην επαρχία Χατζάχ στα βόρεια της χώρας.
«Τη νύχτα του γάμου της υπέφερε από αιμορραγία και ρήξη μήτρας που προκάλεσε το θάνατό της. Διακομίστηκε στο νοσοκομείο, αλλά οι γιατροί δεν κατάφεραν να τη σώσουν
Στη χώρα τον περασμένο Μάρτιο ένας ακόμη τέτοιος γάμος είχε τραγική κατάληξη. Μία 13χρονη πέθανε κι αυτή από αιμορραγία, τέσσσερις ημέρες αφού εξαναγκάστηκε σε γάμο με έναν άνδρα με τα διπλάσια χρόνια της, όπως ανέφερε οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Ελχάμ Άσι εξέπνευσε σε νοσοκομείο της Υεμένης από σκισίματα στα γεννητικά της όργανα και ακατάσχετη αιμορραγία.
Η 13χρονη ήταν θύμα μίας πρακτικής στην χώρα όπου ο γάμος γίνεται μετά από συμφωνία δύο ανδρών να παντρευτούν τις αδελφές των άλλων προκειμένου να μην πληρώνουν υψηλά ποσά για τις νύφες,
Οι ανήλικες νύφες είναι ευρέως διαδεδομένη διαδικασία στην Υεμένη και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων, που ασκούν πιέσεις στην κυβέρνηση της χώρας για να θέσει εκτός νόμου τους γάμους παιδιών.
«Πώς ξέφυγα από τον αλκοολικό γέρο σύζυγό μου»
Μία ακόμη σκληρή ιστορία είναι αυτή της Myness. Ζούσε με τη γιαγιά της στο Μαλάουι, όταν συνάντησε τον άνδρα που θα γινόταν ο σύζυγός της.
«.Ημουν μόλις 13 ετών. Μία φίλη μου που ήδη είχε βρει σύζυγο με έπεισε να παντρευτώ», θυμάται.
Όσο σοκαριστικό κι αν φαίνεται, η Myness δέχθηκε να παντρευτεί εναν άντρα που θα μπορούσε να είναι παππούς της. Και το χειρότερο; Ήταν αλκοολικός.
Η Myness, που ζούσε σε συνθήκες εξαθλίωσης με τη γιαγιά της, η σκέψη στο να γίνει η ζωή τους λιγότερο αβάσταχτη ήταν ένα κίνητρο για να την πείσει να αφήσει το σχολείο, προκειμένου να παντρευτεί.
«Μία μέρα μία φίλη μου ήρθε και με ρώτησε γιατί υποφέρω», θυμάται. «Η ζωή ήταν πολύ δύσκολη στο σπίτι,. Δεν είχαμε ούτε σαπούνι. Εκείνη μού είπε ότι θα ήταν καλύτερα να παντρευόμουν όπως εκείνη, και έτσι ο άνδρας μου να φροντίζει για όσα είχαμε ανάγκη», πρόσθέτει.
«Υποσχέθηκε να μου προσφέρει μία καλύτερη ζωή και να μην ξαναπεινάσω ποτέ, να με φροντίζει, να μου δίνει ό,τι χρειάζομαι και έτσι δέχτηκα», αναφέρει χαρακτηριστικά. Όμως η ζωή μετά το γάμο άλλαξε εντελώς και δεν ήταν αυτό που περίμενε. Όχι μόνο ήταν αλκοολικός και σπαταλούσε αλόγιστα τα χρήματα που κέρδιζε, άφηνε την μικρή σύζυγό του να πεινάει.
«Δεν κράτησε καμία υπόσχεση. Όταν τον ρώτησα για τα χρήματα, μού είπε ότι πλήρωσε τα χρήματα που χρειάζονταν για την προίκα μου. Μετάνιωσα. Εύχομαι να μην το είχα κάνει ποτέ. Όμως ήμουν αβοήθητη και κανείς δεν μου συμπαραστάθηκε», λέει η Myness.
Η γιαγιά της που ήταν υπεύθυνη να επιτρέψει το γάμο της Myness εξοργίστηκε, αλλά δεν ήξερε τι να κάνει για να την πάρει πίσω. Όμως η τύχη της χαμογέλασε όταν πήρε τα αποτελέσματα των εξετάσεών της και αφού αποφοίτησε από το σχολείο επέστρεψε στη γιαγιά της.
«Μου βρήκαν σύζυγο στα 12. Δεν ήμουν ευτυχισμένη»
«Μου βρήκαν σύζυγο όταν ήμουν 12 ετών. Δεν ήθελα να παντρευτώ σε αυτή την ηλικία, αλλά ο πατέρας μου μου είπε ότι δεν υπήρχε κανείς για να με φροντίσει, αφού η μητέρα μου δεν ήταν εκεί. Δεν ήμουν ευτυχισμένη, έκλαιγα. Δεν μπορούσα να συνηθίσω τι σημαίνει γάμος.
Η οικογένεια του αγοριού ήρθε στο σπίτι μου και με ζήτησαν σε γάμο. Ήταν σωματώδης, αλλά δεν γνώριζα πόσο χρονών ήταν.
Όταν έμεινα έγκυος ο σύζυγός μου με εγκατέλειψε. Όταν γέννησα δεν πήγα σε κλινική, γέννησα στο σπίτι. Πήγα σε κλινική όταν ήμουν έγκυος, αλλά δεν μπόρεσα να ξαναπάω. Η γέννα κράτησε έξι ημέρες.
Τώρα που κοιτάζω πίσω έχω ανάμικτα συναισθήματα. Νιώθω θλίψη αλλά μετά από όλα αυτά τα βάσανα, είδα το μωρό μου και ένιωσα ευτυχισμένη. Αλλά νιώθω και τόσο πολύ οργή. Όταν ακούω ότι κάποιο κορίτσι παντρεύεται δίνω συμβουλές. Δεν θέλω καμία κοπέλα να περάσει αυτά που πέρασα εγώ. Εάν τα κορίτσια πάνε στο σχολείο μπορούν να έχουν μια καλύτερη ζωή. Οι φίλες μου πάνε στο σχολείο και νιώθω πολύ άσχημα που εγώ δεν μπορώ».
Όπως εκτιμά η UNICEF, ο αριθμός των «παντρεμένων» ανήλικων κοριτσιών θα αυξηθεί από τα 700 εκατομμύρια που είναι σήμερα στα 950 εκατομμύρια μέχρι το 2030.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου